Book review, movie criticism

Saturday, December 8, 2012

Zhang Yimou, Curse of the golden flower



Zhang Yimou, Curse of the golden flower (2005)

  Προχθές το βράδυ έκανα ζάπιν και έπεσα πάνω σε ένα κινέζικο έργο. Παρόλο που θέλω να βλέπω τα έργα από την αρχή, και ήμουν σίγουρος ότι αυτό το έργο το είχα στο αρχείο μου και οπωσδήποτε θα το έβλεπα κάποια στιγμή, είπα να το δω. Και συνειδητοποίησα στο τέλος πόσο δίκιο έχω που θέλω να βλέπω τα έργα από την αρχή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, παρόλο που έχασα, όπως διαπίστωσα τελικά, μόλις 15 λεπτά από την αρχή του έργου, αυτό είχε καταλυτική επίδραση πάνω στην πρόσληψή του.
  Βλέπω έναν αυτοκράτορα να δίνει κρυφή εντολή σε κάποιον έμπιστό του να βάζει μέσα στο φάρμακο της αυτοκράτειρας σκόνη από μαύρο μανιτάρι, το οποίο θα είχε σαν αποτέλεσμα, μετά από λίγους μήνες, να οδηγηθεί στην τρέλα.
  Τι κακός αυτοκράτορας!!! Αρκετά προς το τέλος του έργου διαπιστώνω ότι η αυτοκράτειρα τα έχει με τον μεγαλύτερο από τους δυο γιους του από την πρώτη του γυναίκα, και ότι σχεδιάζει την ανατροπή του. Και λίγο αργότερα μαθαίνω ότι ο αυτοκράτορας ήξερε για αυτή τη σχέση, πράγμα που τον είχε οδηγήσει σε βαθιά θλίψη. Η αυτοκράτειρα δεν τον απατούσε με όποιον κι όποιον, αλλά με τον ίδιο του το γιο. Είχε μεγαλύτερη τύχη από τη Φαίδρα, στον έρωτα της οποίας δεν ανταποκρίθηκε ο Ιππόλυτος. Δεν ήταν λοιπόν μια πράξη για να την ξεφορτωθεί απλά, ήταν μια πράξη εκδίκησης.
  Όταν πέφτουν οι τίτλοι βλέπω ότι το έργο είναι του αγαπημένου μου κινέζου σκηνοθέτη, του Τζανγκ Γιμόου. Ψάχνω στο αρχείο μου. Έχω δει σχεδόν όλα του τα έργα. Με βάση τη φιλμογραφία του εντοπίζω για ποιο έργο πρόκειται: για την «Κατάρα του χρυσάνθεμου». Το βλέπω λοιπόν. Και διαπιστώνω ότι σε αυτά τα πρώτα 15 λεπτά του έργου παρουσιάζεται αυτή η παράνομη σχέση. Αν είχα δει το έργο από την αρχή δεν θα θεωρούσα τον αυτοκράτορα, για το μεγαλύτερο μέρος του έργου, έναν κακό άνθρωπο που ήθελε απλά να ξεφορτωθεί τη γυναίκα του.
  Στη βικιπαίδεια διαβάζω ότι πρόκειται για την πιο ακριβή κινέζικη υπερπαραγωγή. Και όμως, το έργο είναι μεταφορά ενός θεατρικού έργου στη μεγάλη οθόνη, με ένα μεγάλο μέρος της υπόθεσης να διαδραματίζεται σε εσωτερικούς χώρους, έχοντας όλα τα χαρακτηριστικά μιας αρχαίας τραγωδίας. Η αυτοκράτειρα σχεδιάζει την ανατροπή του αυτοκράτορα, όχι όμως και το θάνατό του. Θέλει να τον κάνει να παραιτηθεί υπέρ του γιου του. Στη συνομωσία αναγκάζει και τον δικό της γιο να συμμετάσχει. Στο τέλος του έργου βλέπουμε τον μικρό γιο να μαχαιρώνει τον αδελφό του, νοιώθοντας παραμελημένος και διεκδικώντας το θρόνο για τον εαυτό του. Ο αυτοκράτορας τον σκοτώνει με το ίδιο του το χέρι, ενώ ο γιος της αυτοκράτειρας, καταδικασμένος ήδη σε θάνατο από τον πατέρα του, αυτοκτονεί.  
  Η αυτοκράτειρα είχε κάνει ένα λάθος: μαρτύρησε το σχέδιό της στο γιο του αυτοκράτορα. Όμως η υιική αγάπη υπερίσχυσε, και αυτός μαρτύρησε τα σχέδιά της. Έτσι στο τέλος οι τριάντα χιλιάδες πιστοί της αυτοκράτειρας που ετοιμάζονται να αλώσουν το παλάτι πέφτουν πάνω στους φρουρούς του αυτοκράτορα που καραδοκούν. Έτσι βλέπουμε φοβερά εντυπωσιακές σκηνές μάχης, οι οποίες και ανέβασαν το κόστος της παραγωγής.
  Δεν μου αρέσει αυτή η χολιγουντιανή στροφή του Τζανγκ Γιμόου στα τελευταία του έργα. Σ’ αυτό οφείλεται και η απροθυμία μου να δω αυτή την ταινία, αφήνοντάς τη για κάποια στιγμή που θα έβλεπα πακέτο όσα έργα του δεν είχα δει. Η τραγικότητα του έργου αυτού χάνεται μέσα σε μια εκβιασμένη επικότητα, που έχει σαν στόχο να τέρψει δυτικά γούστα. Όμως πάντα θα είναι ένας από τους σκηνοθέτες που αγαπώ πολύ.

 

2 comments:

Δάφνη Χρονοπούλου/ Daphne Chronopoulou said...

Καθώς σε διαβάζω συμφωνώ αλλά το έχω δει δυό φορές (και προχθές για λίγο όταν το πέτυχα κι εγώ) και δε μπορώ να ξεκολλήσω. Με μάγεψαν οι εικόνες που μένουν στο νου μου σαν όνειρα.
Επιφανειακό το ξέρω αλλά τέρψη έντονη, το ομολογώ.

Babis Dermitzakis said...

Να λοιπόν η απόδειξη για το μεγάλο σκηνοθέτη. Ακόμη και σε ένα "επιφανειακό" του έργο δεν μπορείς να ξεκολλήσεις.