Book review, movie criticism

Friday, May 21, 2010

Djamila Sahraoui, Barakat (Αρκετά)

Djamila Sahraoui, Barakat (Αρκετά), 2006

Αντιγράφω από το Αθηνόραμα: «Πολύ δυναμικό βρήκαμε και το αλγερινό Barakat! της Τζαμίλα Σαχράουι (Forum), που φώτισε το θέμα των μυστικών «εξαφανίσεων» των Αλγερινών από εξτρεμιστές ισλαμιστές στις αρχές του '90, καθαρά όμως μέσα από τη γυναικεία ματιά. Ένα ενδιαφέρον πορτρέτο των αντιφάσεων μιας πολιτικά ταραγμένης χώρας μέσα από δύο «μοντέρνες» γυναίκες».
Όχι, δεν φωτίζει μόνο το θέμα των μυστικών εξαφανίσεων των Αλγερινών, αλλά και την επισφαλή θέση της γυναίκας στην Αλγερινή κοινωνία, όχι κυρίως από το επίσημο κράτος (φοβούνται να οδηγήσουν μόνες οι δυο γυναίκες, ή η μια (η γιατρός) με έναν άνδρα αφού δεν έχουν σχέση συγγένειας, για να μεταφέρουν ένα παιδάκι στο νοσοκομείο που έχει οξεία κρίση σκωληκοειδίτιδας και πρέπει να εγχειριστεί άμεσα), αλλά από τους ισλαμιστές του GIA, που είναι αδυσώπητοι για γυναίκες χωρίς τσαντόρ, που καπνίζουν ή που βάφονται. Τι κέρδισαν τελικά οι γυναίκες από την απελευθέρωση; Όπως λέει χαρακτηριστικά μια από τις δυο ηρωίδες του έργου, «από τη χολέρα πέσαμε στην πανούκλα».
Το ίδιο ισχύει και για το Ιράν. Από τη χολέρα του Σάχη έπεσαν στην πανούκλα του Χομεϊνί. Αν και, οι γυναίκες τουλάχιστον, θα προτιμούσαν την χολέρα του Σάχη από την πανούκλα του Χομεϊνί. Ο ρυθμός εκτελέσεων των αντιφρονούντων έχει παραμείνει περίπου ο ίδιος, αλλά τουλάχιστον οι γυναίκες τότε απολάμβαναν τις ελευθερίες των γυναικών της Δύσης. Δεν έχω δει ταινία από μουσουλμανική χώρα, ειδικά από γυναίκα σκηνοθέτη, που να μη θίγει, αν δεν έχει ως κεντρικό θέμα, τη γυναικεία απελευθέρωση στο Ισλάμ.
Η Αλγερία είναι μια θλιβερή περίπτωση. Οι απελευθερωτές βυθίστηκαν στη διαφθορά. Διάβασα ότι ένας πρωθυπουργός είχε πει στους υπουργούς του: καλά, να γλύφετε τα δάκτυλά σας, αλλά να μη βουτάτε την κουτάλα μέσα στο μέλι. Δυστυχώς τη «μεγάλη αφήγηση» του σοσιαλισμού την είχαν υιοθετήσει οι επαναστάτες, και η μόνη που έμενε διαθέσιμη για την αντιπολίτευση ήταν εκείνη του Ισλάμ, με ό, τι αυτό συνεπάγεται για τις γυναίκες.
Θλιβερή η ιστορία της Αλγερίας. Να οφείλεται στο ότι εκεί ο απελευθερωτικός αγώνας ήταν ιδιαίτερα βίαιος, μια και οι γάλλοι δεν είχαν διάθεση να εγκαταλείψουν μια χώρα που είχαν καταλάβει πριν 130 χρόνια; Στην Τυνησία και στο Μαρόκο τα πράγματα δεν εξελίχτηκαν όπως στην Αλγερία. Στην Τυνησία απαγορεύεται να παντρεύεται κανείς πάνω από μια γυναίκα, ας λέει το Κοράνι (αν και η θέση της γυναίκας δεν άλλαξε ουσιαστικά με την απελευθέρωση-τουλάχιστον αυτό μας λέει η Μουφίντα Τλατλί στην ταινία της «Το παλάτι των επιθυμιών», την οποία πραγματευτήκαμε σε εισήγησή μας). Το ίδιο και στο Μαρόκο, όπου διάβασα στο διαδίκτυο ότι η Φάτιμα Μερνίσι είναι η μόνη μουσουλμάνα φεμινίστρια που μπορεί και εργάζεται ελεύθερα στην πατρίδα της.
Για την τραγική κατάσταση της Αλγερίας έχει γράψει και ο Αλγερινός συγγραφέας, πρώην στρατιωτικός, που υπογράφει με το ψευδώνυμο Γιασμίνα Χαντρά, και του οποίου τα βιβλία τα έχουμε παρουσιάσει όλα στο blog. Τελευταίο παρουσιάσαμε τις "Σειρήνες της Βαγδάτης".Μας μένει ένα που είχε εξαντληθεί και το τελευταίο του, που θα τα παρουσιάσουμε και αυτά σύντομα.

No comments: