Book review, movie criticism

Wednesday, July 8, 2015

Γιώργος Πολ. Παπαδάκης, Κώστας Δαβουρλής, ο Πελέ της Ευρώπης

Γιώργος Πολ. Παπαδάκης, Κώστας Δαβουρλής, ο Πελέ της Ευρώπης, Δρόμων 2015, σελ. 374

Η παρακάτω βιβλιοκριτική δημοσιεύτηκε στο Λέξημα

Μια εμπεριστατωμένη παρουσίαση του μεγάλου ποδοσφαιριστή της Παναχαϊκής.

Η ζωή στάθηκε άδικη στον μεγάλο ποδοσφαιριστή, για δυο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι  τον εγκατέλειψε στα 44 του χρόνια, το 1992. Ο δεύτερος ότι η καριέρα του δεν ήταν ανάλογη με την ασύλληπτη ποδοσφαιρική του ικανότητα. Ήταν από εκείνους που ανέδειξαν την Παναχαϊκή σαν μεγάλη ομάδα στα τέλη της δεκαετίας του ’60. Κάποιες ατυχίες, αλλά και οικογενειακά προβλήματα, τον κράτησαν στον Ολυμπιακό μόλις για μια τριετία. Μετά ξαναγύρισε στην αγαπημένη του Παναχαϊκή.
Η προσωνυμία «Πελέ της Ευρώπης» δεν του δόθηκε από τον συγγραφέα. Όπως γράφει ο Παπαδάκης, «Ο τίτλος του βιβλίου «Ο ΠΕΛΕ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ», όσο κι αν φαντάζει υπερβολικός είχε αποδοθεί ως εύσημο στον Δαβουρλή από τον συμπαίκτη του Μίλτον Βιέρα, διεθνή Ουρουγουανό. Άλλωστε η τεχνική κατάρτιση και η ποιότητα του Δαβουρλή σαν παίκτη ήταν τέτοια, που ακόμη κι ένας τέτοιος χαρακτηρισμός δεν ξενίζει τον ψαγμένο ποδοσφαιρόφιλο» (σελ. 24).
Ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος που υπογράφει τον πρόλογο καταλήγει:
«Ναι, ο Δαβουρλής ήταν ξεχωριστός γιατί τελικά είχε αυτή τη σπάνια ικανότητα να μπορεί να κάνει να μοιάζουν απλά τα σύνθετα πράγματα μέσα στις τέσσερις γραμμές του γηπέδου! Και αυτό είναι που ξεχωρίζει τους μεγάλους από το σωρό» (σελ. 13).
Ο Παπαδάκης στην εισαγωγή που ακολουθεί, και η οποία είναι στην πραγματικότητα ένα εκτενές βιογραφικό του, γράφει χαρακτηριστικά:
«Η προσωπικότητα αυτού του παίκτη ήταν τόσο μεγάλη που οριοθέτησε όχι μόνο την εποχή του αλλά επηρέασε και την επόμενη γενιά ποδοσφαιριστών. Όλοι, όχι μόνο στην Πάτρα αλλά και σε όλη την ποδοσφαιρική Ελλάδα γνωρίζουν την «Παναχαϊκή του Δαβουρλή». Εκείνη η ομάδα που χτίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και έφτασε στην κορύφωσή της το 1974 περίπου, έχει χαραχτεί ανεξίτηλα στη μνήμη όλων των ποδοσφαιρόφιλων. Ο Δαβουρλής μαζί με τους Μιχαλόπουλο, Ρήγα, Λεβεντάκο, Στραβοπόδη συνέθεσαν μια εκπληκτική πεντάδα που προσέφερε θέαμα και ποδοσφαιρική ποιότητα στους φιλάθλους όλης της χώρας. Η ομάδα εκείνη είναι η πρώτη επαρχιακή ομάδα που βγήκε στην Ευρώπη και η μόνη που κατέχει τον άτυπο τίτλο της καλύτερης επαρχιακής ομάδας για τέσσερις χρονιές, ’72, ’73, ’74, ’75, μαζί με τον Αστέρα Τρίπολης» (σελ. 18).
Ο Παπαδάκης, βιογραφώντας τον Δαβουρλή αυτοβιογραφείται ταυτόχρονα, μιλώντας για τα παιδικά του χρόνια και την αγάπη του για το ποδόσφαιρο. Επίσης αναφέρεται σε γενικότερα ποδοσφαιρικά ζητήματα, όπως την «υποτίμηση» των τοπικών ομάδων στη συνείδηση των ποδοσφαιρόφιλων. Κάθε ποδοσφαιρόφιλος ήταν οπαδός μιας ομάδας της πρωτεύουσας ή της συμπρωτεύουσας και της τοπικής ομάδας. Κατακρίνει το φαινόμενο υπογραμμίζοντας ότι δεν υπάρχει σε άλλες χώρες, όπου ο οπαδός είναι οπαδός μιας μόνο ομάδας. Τι να γίνει όμως, ήταν ένα γεγονός.
Εγώ ήμουν οπαδός όχι δυο αλλά τριών ομάδων: ΟΦΙ, ΟΦΗ και Ολυμπιακού.
Θυμάμαι ένα σπάσιμο που έκανα στον εκπαιδευτή μας στη Σχολή Αξιωματικών του Κέντρου Εκπαιδεύσεως Εφοδιασμού Μεταφορών στη Σπάρτη. Θυμάμαι το όνομά του, Λεωνίδας Κογχυλάκης, από τα Χανιά, καλή του ώρα όπου κι αν βρίσκεται. Με ρώτησε τι ομάδα είμαι. Του απαντάω ΟΦΙ με γιώτα. Νόμιζε ότι τον κορόιδευα, το μυαλό του πήγε στο φίδι, και μου λέει «είκοσι κάμψεις». Κάνω τις είκοσι κάμψεις και με ξαναρωτάει: -Πες μου τώρα τι ομάδα είσαι. -ΟΦΙ με γιώτα, επιμένω εγώ. –Άλλες είκοσι κάμψεις. Έκανα και άλλες είκοσι κάμψεις, και άλλες είκοσι, στο τέλος κατάλαβε ότι τον κορόιδευα διαφορετικά από ό,τι νόμιζε, και μου λέει. -Εν τάξει, δεν σε βάζω να κάνεις άλλες κάμψεις, αλλά πες μου τελικά τι ομάδα είσαι. –Όμιλος Φιλάθλων Ιεραπέτρας, του απαντάω θριαμβευτικά.
Γράφω για το βιβλίο του φίλου μου του Πολ αλλά εγώ δεν είμαι ιδιαίτερα φίλαθλος. Δυο φορές έχω δει ποδοσφαιρικό αγώνα όλες και όλες στη ζωή μου, φοιτητής, και αυτό για να εμψυχώσω την ομαδάρα της Κρήτης μας, τον ΟΦΗ. Και τις δυο φορές έχασε.
Και ποια είναι η τρίτη ομάδα μου;
Ο Ολυμπιακός.
Με χαρά παρουσίασα πέρυσι το βιβλίο του Νίκου Μαυρωνά «Ιστορίες Ολυμπιακής τρέλας και λατρείας» (ΑΛΔΕ 2014).
Το βιβλίο, μετά την εισαγωγή, περιέχει στατιστικά στοιχεία από αγώνες στους οποίους έπαιξε ο Δαβουρλής, με πίνακες κ.λπ. Στη συνέχεια υπάρχουν φωτογραφίες με άρθρα από εφημερίδες. Τέλος υπάρχουν συνεντεύξεις από σαράντα άτομα τα οποία γνώριζαν τον Δαβουρλή, κυρίως ως συμπαίκτες. Ο Παπαδάκης είναι ικανότατος στο να παίρνει συνεντεύξεις, πράγμα που απέδειξε και με ένα άλλο βιβλίο του στο οποίο περιέχονται συνεντεύξεις από 64 προσωπικότητας, όχι του ποδοσφαίρου αλλά του πνεύματος και της τέχνης. Τίτλος του είναι «Μου είπαν…».
Στον πρόλογό του γράφει σχετικά ο Παπαδάκης.
«Ένα ενδιαφέρον στοιχείο που συνάγεται από όλες σχεδόν τις συνομιλίες είναι ότι όλοι οι συνεντευξιαζόμενοι εξήραν το ήθος και το χαρακτήρα του Κώστα Δαβουρλή, πέραν του αδιαμφισβήτητου ταλέντου του. Είναι πολύ σημαντικό για έναν άνθρωπο του αθλητισμού, που έχει προσφέρει τόσα στο ελληνικό ποδόσφαιρο να μιλούν με επαινετικά λόγια οι συνάδελφοί του» (σελ. 19-20).
Κρίμα πραγματικά που χάθηκε τόσο νωρίς.
Εξαιρετικά επιμελημένο το βιβλίο του Παπαδάκη, καρπός επίπονης έρευνας σε αρχεία αθλητικών εφημερίδων, αλλά και επαφών με ανθρώπους που το γνώρισαν, δεν πρέπει να λείψει από καμιά βιβλιοθήκη φίλαθλου.

Μπάμπης Δερμιτζάκης

No comments: