Book review, movie criticism

Thursday, June 21, 2012

Shigemichi Sugita,The last ronin



Shigemichi Sugita,The last ronin (2012)

  «Ο τελευταίος ρονίν» είναι μια μυθιστορηματική συνέχεια της πραγματικής ιστορίας των 47 σαμουράι, τις κινηματογραφικές εκδοχές της οποίας παρουσιάσαμε στο blog μας. O Seno Magonzaemon, ένας από τους 47 σαμουράι που θα σκότωναν τον υπαίτιο του θανάτου του κυρίου τους, δεν συμμετείχε στην πράξη της εκδίκησης προκειμένου να φέρει σε πέρας μια αποστολή του επικεφαλής των, του Oishi Yoshio: να κρύψει την νεογέννητη κόρη του, που θα είχε δυσκολίες να μεγαλώσει ως κόρη ενός καταδικασμένου πατέρα (Ο σογκούν, σε αναγνώριση των ευγενών κινήτρων τους, δεν τους εκτέλεσε, αλλά τους άφησε να κάνουν χαρακίρι). Μέσα στα χιόνια κουβαλάει την κόρη του, μέχρι που τελικά θα βρει ένα σπίτι μπροστά του και θα ζητήσει καταφύγιο. Ανήκει σε μια πρώην εταίρα.
  Για να ζήσουν θα ασχοληθεί με το εμπόριο. Θα αλλάξει και το όνομά του σε Magoza. Δεν πρέπει να τον αναγνωρίσουν. Θα αναθρέψει την Kane με μεγάλη φροντίδα, μέχρι που γίνεται δεκαέξι χρόνων. Τότε ξεκινάει η ιστορία.
  Πριν προχωρήσω, θα παραθέσω ξανά ένα απόσπασμα από μια βιβλιοκριτική μου για μια βιογραφία του Μπαλζάκ, που το ανακάλυψα στην κριτική της ταινίας του Woody Allen, Whatever works. Είναι το παρακάτω:   
  «Μια από τις λειτουργίες της μυθοπλασίας είναι η υποκατάστατη ικανοποίηση επιθυμιών σε φαντασιακό επίπεδο». Το μοτίβο της Λολίτας έχει ακριβώς αυτή τη λειτουργία: ο μεγάλος σε ηλικία άνδρας, που τα φτιάχνει με μια πιτσιρίκα. Μέχρι τώρα το συναντήσαμε σε άλλες δυο ταινίες, χωρίς να υπολογίζουμε την κινηματογραφική μεταφορά της Λολίτας του Ναμπόκοφ. Η πρώτη ήταν το Circle of two (1980), του Ζιλ Ντασέν με τον Ρίτσαρντ Μπάρτον και την δεκαπεντάχρονη Τατούμ Ο Νηλ, και η άλλη ήταν το «Χαμένοι στη μετάφραση» (2003, πάλι η Σκάρλετ Γιόχανσον). Και επειδή η μνήμη μου εξακολουθεί να δουλεύει συγκριτολογικά, θυμήθηκα δυο ακόμη: Η μια είναι το American beauty (1999) του Sam Mendes, όπου η πιτσιρίκα την πέφτει στον Kevin Spacey, αλλά αυτός δεν ενδίδει. Ο πατέρας της όμως δεν το ξέρει και τον καθαρίζει. Η άλλη είναι το «40 καράτια» (1973) του Μίλτον Κατσέλας (βάζω στοίχημα πως είναι έλληνας), διασκευή από το ομώνυμο θεατρικό του Jay Presson Alle. Εδώ η Λιβ Ούλμαν, σαραντάρα (στην πραγματικότητα είναι 35) τα φτιάχνει με έναν 22χρονο νεαρό. Έχουμε δηλαδή το μοτίβο της Λολίτας αντεστραμμένο. Όμως δίπλα στην κύρια ιστορία υπάρχει και μια παράπλευρη, με το μοτίβο της Λολίτας στα δυο του πόδια. Μια και ο άνδρας είναι το κυρίαρχο φύλο, έτσι και το μοτίβο της Λολίτας είναι γενικά κυρίαρχο στη μυθοπλασία. Η μυθοπλαστική τέχνη ενδιαφέρεται να καλύψει τις δικές του φαντασιώσεις και όχι τις φαντασιώσεις της γυναίκας».
  Και γυρνάμε στην ταινία:
  Η δεκαεξάχρονη κόρη του Oishi έχει ερωτευτεί τον προστάτη της. Αυτό στο έργο δηλώνεται περίπου απερίφραστα. Αυτός τρέφει βαθιά αισθήματα απέναντί της, που όμως δεν αποκαλύπτονται ποτέ ως ερωτικά. Ο γιος ενός πλούσιου έμπορα την ερωτεύεται, και την ζητάει σε γάμο. Η κοπέλα δεν θέλει, αλλά κάτω από την πίεση του Magoza που νοιάζεται να την αποκαταστήσει θα αναγκαστεί τελικά να δεχθεί. Στο τέλος αποκαλύπτεται σε όλους η ταυτότητά της, και στη γαμήλια τελετή μαζεύονται ένα σωρό άνθρωποι που ήταν παλιά στην υπηρεσία του πατέρα της για να την τιμήσουν. Ο σαμουράι, έχοντας εκπληρώσει το καθήκον του, αυτοκτονεί, όπως θα είχε κάνει πριν 16 χρόνια αν δεν αναλάμβανε αυτή την αποστολή.  
  Κάθε πενηντάρης μπορεί να κάνει έρωτα με μια δεκαεξάχρονη (όχι οποιαδήποτε βέβαια, να ξεκαθαριστεί αυτό), αρκεί να έχει χρήματα. Το να τον ερωτευτεί όμως μια δεκαεξάχρονη, ε, είναι λιγάκι δύσκολο, γιατί το σεξ μπορεί να αγοράζεται, όχι όμως ο έρωτας.
  Για όσους ενδιαφέρονται για το γιαπωνέζικο θέατρο, στο έργο υπάρχουν πολλά παρέμβλητα αποσπάσματα από ένα έργο Bunraku, όπως λέγεται το γιαπωνέζικο κουκλοθέατρο. Το έργο αυτό λειτουργεί περίπου ως αντικατοπτρική ιστορία (mise en abyme), προσημαίνοντας την αυτοκτονία του σαμουράι.  Η ταινία είναι εξαιρετική, δεν πρέπει να τη χάσετε, ειδικά εσείς οι πενηντάρηδες.

No comments: