Book review, movie criticism

Saturday, December 3, 2011

Ebrahim Forouzesh, some of his films

Ebrahim Forouzesh, some of his films

Ένας φιλμογραφικός κατάλογος υπάρχει εδώ:
http://www.fandango.com/ebrahimforouzesh/filmography/p271233

Το κλειδί, 1987
Το κλειδί το είδα πριν χρόνια, χωρίς το τέλος. Δεν είχα προγραμματίσει σωστά, και δεν έφτασε η βιντεοκασέτα. Το ξαναείδα τώρα όλο, για να γράψω για τον Ebrahim Forouzesh. Ήταν η πρώτη μου επιλογή μετά τον Κιαροστάμι, να δω και να γράψω δηλαδή για όποιο έργο του δεν είχα δει, αλλά και γι’ αυτά που είχα δει. Ο λόγος; Το «Κλειδί» είναι σε σενάριο Κιαροστάμι.
Αυτό που κυριαρχεί στο έργο είναι το σασπένς. Μια μητέρα κλειδώνει τον μικρό γιο της και το μωρό της στο σπίτι και φεύγει. Νόμιζε ότι έτσι τα είχε ασφαλίσει. Στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο: το φαγητό καίγεται στην κουζίνα, μια γυναίκα που μένει στην ίδια πολυκατοικία φεύγει για να βρει τη μητέρα, δεν τα καταφέρνει, και γυρνάει προσπαθώντας να καθοδηγήσει τον μικρό, ο οποίος πρέπει να έχει συνεχώς το νου του στο μωρό. Το ταῒζει, το αλλάζει, του δίνει να παίξει. Όμως δεν ξέρει πώς να κλείσει την κουζίνα, ούτε μπορεί να κλείσει την μπουκάλα με το υγραέριο. Καταφτάνει στο μεταξύ και η γιαγιά, που ξέρει πού υπάρχει ένα άλλο κλειδί του σπιτιού: σε μια κρεμάστρα. Η κρεμάστρα όμως αυτή βρίσκεται πολύ ψηλά για να μπορέσει να τη φτάσει ο μικρός. Το τελευταίο μέρος της ταινίας μας δείχνει τις προσπάθειές του, αλλά και την επινοητικότητά του, για να πιάσει το κλειδί. Τελικά θα τα καταφέρει.
Khomreh (Το πιθάρι), 1992
Σε ένα σχολείο υπάρχει ένα πιθάρι με νερό, από όπου πίνουν οι μαθητές. Όμως ραγίζει, το νερό φεύγει, και οι μαθητές δεν έχουν από πού να πιουν νερό. Χρειάζονται επειγόντως ένα πιθάρι. Οι υπεύθυνες αρχές δεν ενδιαφέρονται να το αντικαταστήσουν, έτσι η μόνη λύση είναι να το επιδιορθώσουν. Όμως και εδώ ο δάσκαλος συναντά μεγάλες δυσκολίες: ο πατέρας ενός μαθητή που ξέρει, δεν δείχνει πρόθυμος να το φτιάξει δωρεάν παρά μόνο όταν βλέπει ότι ο γιος του αντιμετωπίζει προβλήματα εξαιτίας της άρνησής του. Θέλει όμως υλικά: αυγά και στάχτες. Οι γονείς των παιδιών πρόθυμα συνεισφέρουν στάχτες, όχι όμως και αυγά. Οι χωρικοί είναι δύσπιστοι και κουτσομπόληδες, τον συκοφαντούν. Ετοιμάζεται να φύγει, με δυσκολία τον μεταπείθουν. Και να που έρχεται από μακριά και το γαϊδουράκι με το καινούριο πιθάρι. Δύσκολο το έργο των εκπαιδευτικών, σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.
Το έργο κέρδισε τα παρακάτω βραβεία: Golden Leopard at Locarno International Film Festival 1992, International Jury Award at Sao Paulo International Film Festival 1992.
Mard e koochak (Ο μικρός άνθρωπος), 1998
Μετά την επιτυχία που είχε το «Πιθάρι», ο Forouzesh καταπιάνεται πάλι με μαθητές. Αυτή τη φορά όχι με το δάσκαλο, αλλά με ένα μαθητή. Ο πατέρας του λείπει, ζουν με στερήσεις. Ο παππούς του προσπαθεί να καλλιεργήσει μια χέρσα γη, και ο μικρός, καταλαβαίνοντας την ανάγκη της οικογένειας, πηγαίνει καθημερινά και τον βοηθάει. Όμως θα μείνει πίσω στα μαθήματά του, με αποτέλεσμα να τον μαλώνει και ο δάσκαλος και η μητέρα του. Στο τέλος ο δάσκαλος και οι συμμαθητές του μαθαίνουν το λόγο που ο μαθητής αυτός καθυστερεί τόσο συχνά να έλθει στο σχολείο. Μια μέρα που πάλι απουσιάζει, ο δάσκαλος με τους συμμαθητές του επισκέπτονται το χωράφι, όπου έχει καλλιεργήσει καρπούζια. Βλέπουν και θαυμάζουν. Ο δάσκαλος, σε μια πινακίδα πάνω σε ένα στύλο, γράφει «άριστα» και τα παιδιά χειροκροτούν. Από μακριά βλέπουμε τον μαθητή να έρχεται, και να τους βλέπει συγκινημένος. Συγκινητική ταινία, που δείχνει μια παρεξήγηση να λύνεται.
Και θυμήθηκα μια ιστορία μιας ανάλογης παρεξήγησης, όταν ήμουν σχολικός σύμβουλος. Είχα ασχοληθεί με τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν δυο κορίτσια, κατόπιν ενημέρωσης και παράκλησης από μια κοινωνική λειτουργό. Η φτώχια ήταν ένα μόνο πρόβλημα. Ενημέρωσα τους συναδέλφους. Σε μια συνάντηση, νομίζω η φιλόλογος, μου είπε αγανακτισμένη για το πόσο αγκάλιασε το ένα από τα δυο κορίτσια που το είχε μαθήτρια, και πώς της την κοπάνησε σε μια εκδρομή. Σε μια συνάντηση με την κοινωνική λειτουργό και το κορίτσι έμαθα το γιατί: το κορίτσι προτίμησε να μην πάει εκδρομή, για να αγοράσει με τα 10 ευρώ της συμμετοχής ένα φόρεμα που ήταν σε προσφορά. Είπαμε, ήταν από πολύ φτωχή οικογένεια. Ενημέρωσα την καθηγήτρια και η παρεξήγηση λύθηκε.
Bacheh haye naft (Τα παιδιά του πετρελαίου), 2001
Για αυτό το έργο έχουμε γράψει ξεχωριστά. Η ανάρτηση βρίσκεται στο blog μου, στον παρακάτω σύνδεσμο: http://hdermi.blogspot.com/2009/06/2001-ebrahim-forouzesh.html

No comments: